Mathias Sandorf

sidio v

e gerekend worden, zouden, wanneer men op mythologische gronddenkbeelden zou mogen afgaan, of daaraan slechts eenige waarde mocht schenken, door wijlen Hercules, een waardigen voorganger van den heer Ferdinand de Lesseps, de moderne landengte-doorsteker, daargesteld en toegang aan de wateren van de Mare Mediterranea of Middellandsche zee tot die van den Atlantischen Oceaan verleend zijn, door met een enkelen knodsslag de rotsachtige omdijking van het Middellandsche meerbekken daar ter plaatse te verbrijzelen, hetgeen, zooals ieder lezer zal moeten bekennen, eene vrij aardige krachtsontwikkeling zou

gedeeld hebben, terwijl hij hem daarbij tegelijkertijd de rots van Gibral

nde rotsmassa?s, de beide zuilen, die als de "Zuilen van He

dat nog wel, zonder dat de nijd zijne eenvoudige en bescheiden ziel zoude verontreinigd, zonder dat zijn edel ha

schen held, voor den zoon van Jupiter en Alcm

e reden, dat noch de een noch de andere zich aan boord bevond. Beiden waren op bevel van dokter Antekirrt te Antekirrta achtergebl

trik gekommandeerd werd; terwijl Luigi-Ferrato nog steeds als eerste officier aan boord van h

lstrekt geen resultaat gehad, daar zij den dood van Zirone tengevolge had gehad. Men moest dus andermaal trachten, die twee booswichten op het spoor te komen, door den Spanjaa

Ceuta verwezen was, zou men hem daar moeten gaan opzoeken. Want daar alle

e landtong en den ingang der zee?ngte bestrijkt; de Citadel, aan het uiteinde van de landtong gelegen en alleen over een ophaalbrug toegankelijk; en eindelijk de eigenlijke stad of Almena, waar de burgers en handelaren wonen. Hier bevinden zich ook de hoofdkerk, twee kloosters, een hospitaal en onderscheidene scholen, waaronder eene voor de zeevaart. Langs den zeeoever voert eene kade, vanwaar men een verrukkelijk uitzicht op Spanje heeft. Aan de andere zijde der stad li

f Septum of Ad Septem fra

reenvolgens door de Vandalen, Gothen en Arabieren overweldigd. Laatstbedoelden gaven haar den naam van Septa, en verhieven haar tijdens hunne heerschappij over Zuid-Spanje, tot een gewichtig oord. Later v

Spanje en bleef hieraan onderworpen,-ook

1732, onder aanvoering van den bekenden renegaat Ripperda, nogmaals met een groote krijgsmacht derwaarts. D

angt. Daarlangs ontvangt zij ook duizenden vaartuigen, die van Noordelijk Europa en van de beide Amerika?s komen, om de honderden havens aan te doen, die langs haren onmetelijken omtrek aangetroffen worden. Daarlangs stoomen, naar binnen en naar buiten, die prachtige en groote pak

ns gevaar op, wegens den sterken stroom, die er van den kant van den Atlantischen Oceaan doorheen trekt. Bij dezen is de ingang der Straat-tusschen Kaap Trafalgar en Kaap Spartel-vijf geographische mijlen, en aan den

e Europeesche zijde vormt onderscheidene inhammen, bepaaldelijk ten oosten in de golf van G

er baaien en der kreeken, of als neergevlijd aan den voet en op de eerste hellingen, welke zich langs de lagere kuststreek uitstrekken en door een reusachtigen achtergrond beheerscht worden, schilderachtig gelegen steden, als Tarifa, Algesiras, Tanger en Ceuta. Dan tusschen die beide romantische oevers vertoont zich voor den scherpen boeg der stoomschepen, die noch door de zee, noch door den wind weerhouden worden, of voor den steden der zeilschepen, die

schoonheden, die door twee tegenover elkander gelegen werelddeelen als een dubbel panorama langs de oevers van de z

rotsmassa van Ceuta des te meer zichtbaar werd, daar de kust daar ter plaatse eene haaksgewijze verandering van richting naar het zuiden vormt. Men zag dien steenklomp langzamerhand zich van de acht

eds uitkijken op wacht, die in opdracht hebben, de zee?ngte scherp gade te slaan, maar vooral het Marokkaansche grondgebied waardoor Ceuta, behalve aan de zeezijde, geheel

pingskade, die door de deininggolven uit volle zee met ongetemde kracht gebeukt werd. Daar bestaat echter slechts eene vluchthaven, die bij

nen ankeren, zij eene tweede ligplaats aan den anderen kant der ro

aren, stapten dokter Antekirrt en Piet Bathory tegen een uur des namiddags in de sloep en lieten zich naar den wal

jaard te ontvoeren, hetzij hij diens ontsnapping uit het Presidio van Ceuta in de hand zou werken. In ieder geval, hij rekende er op, dat hij den Spanjaard in handen kreeg. Zijne maatregelen zouden goed getroffen worden. Ditmaal was de dokter er niet op uit, om het incognito te bewaren. Integendeel, reeds hadden zijn agenten, die aan boord verschenen

zoowel van den kant der Spanjaarden,

n en te bezichtigen, zoodat weldra een groot aantal vaa

athory en hij poogden dan ook niet, zich aan de algemeene aandacht te onttrekken. Een open rijtuig, dat in het voornaamste h?tel van Ceut

kleine pleinen met teringachtige boomen, welker takken en bladeren met een grauw stof overdekt waren, en hunne spaarzame schaduw verleenden aan eene armzalige kroeg of aan een of

, wien hij een bezoek wilde brengen,-een eenvoudig beleefdheidsbezoek, dat van den kant van een zoo aanzien

Men telt er ongeveer tien duizend zielen, alles bij elkaar gerekend: officieren en soldaten, handelaren, visschers en matrozen van de kustvaart, die

bestuurd en gekommandeer

en regiment van aan de strengere krijgstucht onderworpen militairen, die bestendig in de kleine kolonie gevestigd waren; dan nog twee batterijen vestingartillerie, eene kompagnie ponto

deelden betrof, hun getal be

of ronde-weg volgen, die buiten den walgang der stad liep. Dat was een gemaccadamiseerde heirbaan, di

jt en arbeid der inwoners, goed bebouwd was. Deze hebben de slechte hoedanigheden van den grond weten te overwinnen. Noch groenten van allerlei soort, noch vruchtboomen, die heerlijk dragen, on

neer hun voortdurend goed gedrag aanleiding geeft, om er agenten van te maken, die het toezicht voeren, maar tevens onder opzicht staan. Die mannen, die hetzij voor twintig jaren, hetzij voor levenslang naar het Presidio van Ceuta gezonden werden, kunnen ook

, voornamelijk diegenen, die voor huishoudelijken arbeid gebezigd werden. Maar hij zou een veel grooter aantal te zien krijgen, wanneer hij buiten d

rt kon toch slechts in algemeene trekken vastgesteld zijn, en moest natuurlijk gewijzigd worden, naarmate de bestaande omstandigheden, dat wil zeggen: naar gelang de Spa

veroordeeld is, is het meer dan waarschijnlijk, dat hij nog niet die voordeelen

"hoewel het toch zou kunnen zi

toch eenigermate rekenen

t?" vroeg de jonge werktuig

veel lastiger," antwoordd

zijn, dit bij onze ontwerpen

rel moet ontvoerd worden,

ek zachtkens voort, terwijl de paard

idio bezig met keien en steenen als verhardings-materiaal op den weg te brengen. Er waren daar een goede vijftig aanwezig, waarvan een gedeelte de keien in klei

tapvoets, ja zelfs gedeeltelijk langs een zijweg moeten volgen, waarop het w

et Bathory waren allee

kter Antekirrt Piet

mpte stem, terwijl hij zi

, overal rondkijkende. "Wa

zich toe en wees met den

sprak hij stee

ssen afstand van zijne makkers en

as Ca

ouw, nam hij er zijn gemak van

in weerwil van zijne tegenwoordige kleeding als galeiboef, dadelijk herkend, zooals Maria Ferrato hem ook,

k ook, geheel en al ongeschikt was, had men in de werkplaatsen van het Presidio niet kunnen gebruiken. Keien stu

hij zoo snood verraden had. Ternauwernood had hij hem toen eventjes gezien in het huis van den visscher Andreas Ferrato te Rovigno, op het oo

hij de aankomst van dokter

n het eiland Sicili?, gesproken had. Dat was de man, waarvoor hij zich, volgens de aanbeveling van Sarcany, vooral wachten moest. Dat was de millioenen-bezitter tegen wien de

en hij zich zoo plotseling in tegenwo

e gevoeligheid en die oogenblikkelijkheid opvingen,

eggen zijn. De lezer zal da

een soort van moreel overwicht van zijn geheel wezen meester maakte; dat zijne verpersoonlijking te niet ging tegen

etten. Hij bezweek er voor en vermocht niets anders te

een soort van verdooving verlamd. Zijne oogleden knipten en sloten zich eindelijk, daar hij onmachtig was ze open te houden; terwijl hij geene andere beweging dan eene trillende beving in de oogleden en wenkbrauwen ondervond. Toen viel hij, zoodra de gevoelloosheid de overhand genomen had en derhalve v

el, om den rijtoer te vervolgen en gebood den koetsie

mand had kunnen waarnemen, wat tusschen hem en dien Spaanschen galeiboef voorgeva

Antekirrt tot Piet, "hij is in mijne m

len wat hij weet?" vroeg Pi

de dokter Antekirrt met ee

meende de jeugdige werkt

odzaken, alles te doen, wat i

weet?... Zonder dat

aar zelfs geheel onbewust,"

Bathory, die, als ingenieur,

wierp, gevoelde ik, dat ik hem in mijne macht ha

, niet waar? Zijn uiterlij

ij is integendeel zoo gezond als gij

laart gij

selen alleen bij ziekelijke zenuwlij

mensch aan dergelijke invlo

ste weerstand bieden, zijn juist

ar.

en, en ik ben uitermate door de omstandigheden begunstigd geworden, daar ik in dien Carpena ju

l hebt gij hem ook al onder uwen zedelijken invloe

gedompeld blijven, en zonder mijne tu

r waartoe zal dat dienen? Ik

n, vraagt ge? Welke ui

m in den toestand, waarin hij zich bevindt, te doen ze

. "Ik kan hem wel in mijne gedachten doen lezen; maar ik

aag: waartoe zal dat dienen, we

ikke der kuiten tegen elkander en bracht de rechte

die vraag niet gehoord had, "is hem te noodzaken te doen, wat mij in mijn kraam te pas komt,

iet Bathory ongeduldig.

acht dagen of over drie of zes maanden, zelfs wanneer hij in wakenden to

om, gij gekscheert met mij!.

. Piet, ik ben te ernstig, om

n! De invloed van uwe wilskracht kan zoo ver niet reiken, om hem zijne ketenen te doen verbreken, om hem de deur van het bagno te doen verbr

hebt gelijk; ik kan hem niet noodzaken te doen,

lan?" vroeg de jonge werkt

eur van Ceuta, ten einde dien hoofd-officier een offici?el bezoek te brengen.

niet. Dat zou Piet Bathory

De werken en nasporingen van Charcot, van Brown Sequard, van Azam, van Richet, van Dumontpallier, van Maudsley, van

romtrent kunnen bestudeeren en aan dien tak der physiologie een rijken schat van nieuwe en bela

mate van zich opdringende wilskracht, die hij dikwijls gelegenheid had gehad in Klein-Azi? uit te oefenen. En het was op die wilskracht, dat hij

tot eene afdoende handeling te kunnen overgaan, dat de gevangene vrij in zijne bewegingen was, wanneer het oogenblik gekomen zou zijn om hem deze of gene daad te doen uitvoeren. Daarvoor was de vergunning van den g

kazernes aan, die bij de grens van het ge?nclaveerde grondgebied opgetrokken zijn,

n soort souverein op reis. Nadat hij dan ook in het salon van het gouvernements-paleis was binnengeleid, ontving de gouverneur hem, alsook zijnen jeugdigen reisgenoot, op de meest innemende wijze. Al dade

sch,-eene taal, die ook door Piet Bathory goed verstaan en vlug gesproken werd.-"Maar ik we

", antwoordde de gouverneur. "In een halven da

d is nog al beperkt, heer gouv

jd hier te vertoeven, zooals h

," antwoordde de dokter. "La

dan zult gij niets kunnen bezi

raltar vertrekken, waar ik morgen

!" riep de gouverneur uit.

het moet! Geloof intusschen,

en, u van dat voornemen af te

jn, heer gouverneur. Volkomen

e volksplanting inderdaad waard is van nabij bestud

uverneur. Ik weet het trouwens,

eizen; maar uit het oogpunt van verbeterings-kolonie of beter strafkolonie, verdient Ceuta, ik

ur van het Presidio van Ceuta, wat geheel gelijk is aan dat der Presidios van Sevilla, wordt beschouwd als een van de besten, zoowel van het Oude als van het Nieuwe halfrond. En, dat

er Antekirrt was, zijn vertrek zou willen uitstellen, om de verschillend

r, en ging met een glimlach voort; "maar heden behoor ik u toe, en wanneer gij

am kolonel Guyara, terwijl hij

ter, terwijl hij zijn horloge

ijft ons slechts weinig tijd o

Sarcany en de Marokkaansc

aar ik er prijs op gesteld zoude hebben, om u, na uwe gastvrijhei

rtrek naar Gibraltar niet een dag,

bepaald had voor morgen, zooals ik u reeds gezegd heb. Ind

rneur, "en niets zal mij kunnen troosten, dat ik u n

r gouverneur?" vroeg dokter

bereik mijner kanonnen en m

achende uit. "Dat is eene

den grond boren!" vervolgde

heer gouverneur?" vroeg d

presailles mogelijk, als uw sch

rta die schending van het vol

" riep kolonel Guyar

og met het machtige rijk van

loopen," antwoordde de gouverneur

derhalve zeer op uw hoede,

wagen, om u vier en twintig u

niet te trotseeren," antwoordde dokte

of niet het doel, dat hij wenschte te bereiken, nader was gekomen. Het besluit, om denzelfden a

gelen te nemen zijn, om de ontsnapping van Carpena, met hoop op goeden ui

n zijn. Onder die omstandigheden werd het zeer onwaarschijnlijk, dat iemand de vergunning verkrijgen zou, dat de

r een vastgesteld plan volgde,

mij zeer, dat ik aan uw zoo vriendel

unt gij waarlijk niet?" vroeg k

toch is het mogelijk, dat ik a

!... Ik ben inderdaad zeer

ist

, spreek dan toch!" herna

niets te veranderen. Maar ik reken, dat mijn verblijf op die Engelsche rots niet langer dan twee of drie

j, daar op dat Britsche grond

verwijlen dan noodig is. Het

erda

iddellandsche zee te vervolgen, zal mij niets gemakkelijk

rneur, "en ook niets aangenamer en verplichtender voor mij! Ik betoo

an niet spreken,

in deze wereld, niet waar? Dat is dus afgesproken,

rwaarde, hoort gij op uw

ie voorwaarde is, heer do

ien ik vooraf te weten, heer

ook moge zijn!" antwoord

ant aan boord van de Ferr

er dokter, aang

ara scheen

g, heer gouverneur? Dat

op eene voorwaarde, heer do

ar blindelings aan. Laat

r Bathory op het gouvernemen

verneur. Zoodat tusschen het

cht misbruik zal maken..." ant

cht! Het is om kippenvel te kr

n bewonderen," voleindigde kolonel Guyara, te

an was, aangenomen, en bedankte voor de welwillendheid

Maar de gouverneur wilde zijne toekomstige gasten tot in de stad vergezellen. Alle drie namen toen plaats in

stuur der nederzetting; dat hij de meening verkondigde en verdedigde, dat de ligging van het oude Abyla niet minder was dan die van Calpi aan de andere zijde van de zee?ngte; dat hij beweerde, dat het mogelijk was er een waar Gibraltar van te maken, even onneembaar als zijn Britsche tegenhanger; dat hij protesteerde tegen de onbeschofte woorden van mast

van Ceuta meester te maken, moeten zij er voor waken, dat zij Gibraltar behou

l de opgewondenheid, een hidalgo zoo eigen, geuit was. Daarenboven werd het gesprek door het plotseling stil houden van het rijtuig afgebroken. De koetsier had zich genoodzaakt gezien zijne paarden te moete

ijk met den voorgeschreven versnelden militairen pas. Bij het rijtuig aangekomen, bracht hij de hielen op dezelfde lijn, sloot het dikke der kuiten tegen elk

dden zich op een gelid aan weerszijden van den weg geschaar

oeg de gouverneur. "Waarom

veroordeelde op de helling van het talud van den weg v

dat te beduiden?" ging kolo

em wakker te kunnen maken, Ex

die man in dien to

llentie," was het eerbiedige a

or? Het is, alsof gij mi

, Excel

igadier? Hebt gij u d

ig, alsof hij dood ware. Men heeft he

ver

zelfs een pistoolschot

el

n hij hoort niets! Hij blijft o

het Presidio niet gehaald?" vroeg de

, Excellentie; maar men

E

weten wij niet, wat wij met

hospitaal dragen! Mij dunk

bevel te doen uitvoeren, toen dok

gheid van geneesheer veroorloven, dien hardnekkigen slaper t

departement!... Een boef, die door dokter Antekirrt behandeld zal word

uitgestrekt lag. Het leven vertoonde zich bij dien man, die in diepen slaap gedompeld was, niet anders

at gebeurd was, bukte hij zich over dat schijnbaar levenlooze lichaam, en sprak tot Carpena, maar met een zachte stem. Daar

ij kalm en bedaard, alsof het geh

ts door een aanval van magnetis

de gouverneur. "Ni

e dokter met een schier onme

" meende de gouverneur. "Vind

stig en afgemeten in toon en geb

slaap wakker maken? Dat zo

ntwoordde dokter Antekirrt meesm

aangeraakt te hebben, opende hij met vaardige en l

l het! Hoort ge?... Ik

g toen verscheidene malen en in schuine richting de hand voor het gelaat van den gedeporteerde, alsof hij ten doel had de hem omringende luchtlaag in beweging te brengen. Langzamerhand verdwee

n weer in het rijtuig, dat de weg naar de stad vervolgde in

den invloed van sterken drank?" vroeg de gouverneur

rdde dokter Antekirrt ernsti

de alcohollucht," zei Piet Batho

n, dat ik daar niet op gel

eenvoudige uitwerking van het

ng te voorschijn geroepen

r gouverneur. Misschien is die man

orgen mijnerzijds zijn nu overbodig e

erneur. "Zoo?n boef! Alsof i

d de stad in en dwars door en hield stil op een klein plein,

rrt hartelijk afscheid

reede bevallig door de deining heen en weer bewogen werd. "Vergeef mij, dat ik u uwe belofte herinner. Gij zult ni

n zult, dat gij Zondag-avond op het gouvernementshuis

rneur, dat verzeker ik u," zei d

zekerd van," was het wede

r verliet de kade niet, dan nada

ij het heengaan tot zijn adjudan

estemmend, zooals dat een g

e vraag van Piet Bathory, of alles volmaakt naar zijn wensch was afge

J

g Piet Bathory, niet zonder iet

met of zonder vergunning van den gou

ldra verdween de berg Hacho, die deze Afrikaansche kusten beheerscht, in den nevel, die zich

ond de gouverneur hem op de ka

n de straat van Gibraltar