Fundamenta Krestomatio

j kolombo estas birdo. - La rozo apartenas al Teodoro. - La

la krajono? - La libro estas sur la tablo, kaj la krajono ku?as sur la fenestro. - Sur la fenestro ku?

o ne donu la manon. - Mi vidas leonon. - Resti kun leono estas

Venu kune kun la patro. - La filo staras apud la patro. - La mano de Johano estas pura. - Mi konas Johanon. - Ludoviko, do

okuloj kaj a?das perla oreloj. - Bonaj infanoj lernas diligente. - Aleksandro ne volas lerni, kaj tial mi batas Aleksandron. - De la patro mi ricevis libron

tagon, sinjoro! - Bonan matenon! - ?ojan feston! (mi deziras al vi). - Kia ?oja festo! (estas hodia?). - Sur la ?ielo staras la bela suno. - En la tago ni vidas la helan sunon, kaj en la nokto ni vidas la palan lunon kaj la belajn stelojn. - La papero estas tre blanka, sed la ne?o es

Tridek kaj kvardek kvin faras sepdek kvin. - Mil okcent na?dek tri. - Li havas dek unu infanojn. - Sesdek minutoj faras unu horon, kaj unu minuto konsistas el sesdek sekundoj. - Januaro estas la unua monato de la jaro, Aprilo estas la kvara, Novembro estas la dek-unua, Decembro estas la dek-dua. - La dudeka (tago) de Februaro e

- Por ?iu tago mi ricevas kvin frankojn, sed por la hodia?a tago mi ricevis duoblan pagon, t. e. (=tio estas) dek frankojn. - Kvinoble sep estas tridek kvin. - Tri estas duono de ses. - Ok estas kvar kvinonoj de dek. - Kvar metroj da tiu ?i ?tofo kostas na? frankojn; tial du metroj kostas kvar kaj duonon frankojn (a? da frankoj). - Unu tago estas tricent-sesdek-kvin

Kie estas la knabinoj? - Ili anka? estas en la ?ardeno. - Kie estas la tran?iloj? - Ili ku?as sur la tablo. - Mi vokas la knabon, kaj li venas. - Mi vokas la knabinon, kaj ?i venas. - La infano ploras, ?ar ?i volas man?i. - La infanoj ploras, ?ar ili volas man?i.

amas miajn infanojn; mi anka? tre amas (infanojn). - Montru al ili vian novan veston. - Mi amas min mem, vi amas vin mem, li amas sin mem, kaj ?iu homo amas sin mem. - Mia frato diris al Stefano, ke li amas lin pli, ol sin mem. - Mi zorgas pri ?i tiel, kiel mi zorgas pri mi mem; sed ?i mem tute ne zorgas pri si kaj tute sin ne gardas. - Miaj frato

jam trovis vian horlo?on? - Mi ?in ankora? ne ser?is; kiam mi finos mian laboron, mi ser?os mian horlo?on, sed mi timas, ke mi ?in jam ne trovos. - Kiam mi venis al li, li dormis; sed mi lin vekis. - Se mi estus sana, mi estus feli?a. - Se li scius, ke mi estas tie ?i, li tuj venus al mi. - Se la lernanto scius bone sian lecionon, la instruanto lin ne punus. - Kial vi ne re

. - Ne ripro?u vian amikon, ?ar vi mem pli multe meritas ripro?on; li estas nur unufoja mensoginto, dum vi estas ankora? nun ?iam mensoganto. - La tempo pasinta jam neniam revenos; la tempon venontan neniu ankora? konas. - Venu, ni atendas vin, Savonto de la mondo. - En la lingvo ? Esperanto ? ni vidas

li jam anta?e diros al mi la veron (a? li estos dirinta al mi la veron; a? anta? ol vi venos al mi, li diros al mi la veron). - Se mi petus lin, li dirus al mi la veron. - Mi ne farus la eraron, se li anta?e dirus al mi la veron (a? se li estus dirinta

al mi. - Kiam via domo estis konstruata, mia domo estis jam longe konstruita. - Mi sciigas, ke de nun la ?uldoj de mia filo ne estos pagataj de mi. - Estu trankvila, mia tuta ?uldo estos pagita al vi balda?. - Mia ora ringo ne estus nun tiel longe ser?ata, se ?i ne estus tiel lerte ka?ita de vi. - La? la projekto de la in?enieroj tiu ?i fervojo estas konstruota en la da?ro de du jaroj; sed mi

. El sub la kanapo la muso kuris sub la liton, kaj nun ?i kuras sub la lito. - Super la tero sin trovas aero. - Anstata? kafo li donis al mi teon kun sukero, sed sen kremo. - Mi staras ekster la domo, kaj li estas interne. - En la salono estis neniu krom li kaj lia fian?ino. - La hirundo flugis trans la riveron, ?ar trans la rivero sin trovis aliaj hirundoj. - Mi restas tie ?i la? la

sed ne necesa. Anstata? ? la ? oni povas anka? diri ? l' ? (sed nur post prepozicio, kiu fini?as per vokalo). - Vortoj kunmetitaj estas kreataj per simpla kunligado de vortoj; oni prenas ordinare la purajn radikojn, sed, se la bonsoneco a? la klareco postulas, oni povas anka? preni la tutan vorton, t. e. la radikon kune kun ?ia gramati

staras tie ?i en akuzativo ne ?ar la prepozicioj ? en ? kaj ? sur ? tion ?i postulas, sed nur ?ar ni volis esprimi direkton, t. e. montri, ke la birdo sin ne trovis anta?e en la ?ardeno a? sur la tablo kaj tie flugis, sed ke ?i de alia loko flugis al la ?ardeno, al la tablo (ni volas montri, ke la ?ardeno kaj tablo ne estis la loko de la flugado, sed nur la celo de la flugado); en tiaj okazoj ni uzus la fini?on

n naivecon). - Je la lasta fojo mi vidis lin ?e vi (a? : la lastan fojon). - Mi veturis du tagojn kaj unu nokton. - Mi sopiras je mia perdita feli?o (a? : mian perditan feli?on). - El la dirita regulo sekvas, ke se ni pri ia verbo ne scias, ?u ?i postulas post si la akuzativon (t. e. ?u ?i estas aktiva) a? ne, ni povas ?iam uzi la akuz

tiu. Aldonante la literon ? ? ?, ni ricevas vortojn komunajn : ?ia, ?ial, ?iam, ?ie, ?iel, ?ies, ?io, ?iom, ?iu. Aldonante la prefikson ? nen ?, ni ricevas vortojn neajn : nenia, nenial, neniam, nenie, neniel, nenies, nenio, neniom, neniu. Aldonante al la vortoj montraj la vorton ? ?i ?, ni ricevas montron pli proksiman; ekzemple : tiu (pli malproksima), tiu ?i (a? ?i tiu) (pli proksima); tie (malproksime), tie

di nur la eksteran flankon de nia domo. - Li lo?as ekster la urbo. - La ekstero de tiu ?i homo estas pli bona, ol lia interno. - Li tuj faris, kion mi volis, kaj mi dankis lin por la tuja plenumo de mia deziro. - Kia granda brulo! kio brulas? - Ligno estas bona brula materialo. - La fera bastono, kiu ku?is en la forno, estas nun brule varmega. - ?u li donis al vi jesan respondon a? nean? Li eliris el la dormo?ambro kaj en

tografa?on al mia patro. - Glaso de vino estas glaso, en kiu anta?e sin trovis vino, a? kiun oni uzas por vino; glaso da vino estas glaso plena je vino. - Alportu al mi metron da nigra drapo (Metro de drapo signifus metron, kiu ku?is sur drapo, a? kiu estas uzata por drapo). - Mi a?etis dekon da ovoj. - Tiu ?i rivero havas ducent kilometrojn da longo. - Su

n, en kiu li estis naskita. - Mi forte malestimas tiun ?i malnoblan homon. - La fenestro longe estis nefermita; mi ?in fermis, sed mia frato tuj ?in denove malfermis. - Rekta vojo estas pli mallonga, ol kurba. - La tablo staras malrekte kaj kredeble balda? renversi?os. - Li staras supre sur la monto kaj rigardas malsupren sur la kampon. - Malamiko venis en nian landon. - Oni tiel malhelpis al mi,

enos miajn glitilojn kaj iros gliti. - Per hakilo ni hakas, per segilo ni segas, per fosilo ni fosas, per kudrilo ni kudras, per tondilo ni tondas, per sonorilo ni sonoras, per fajfilo ni fajfas. - Mia skribilaro konsistas el inkujo, sablujo, kelke da plumoj, krajono kaj inksorbilo. - Oni metis anta? mi man?ilaron, kiu konsistis el telero, kulero, tran?ilo, forko, glaseto por brando, glaso por vino

o. - La acideco de tiu ?i vinagro estas tre malforta. - Mi man?is bongustan ova?on. - Tiu ?i granda alta?o ne estas natura monto. - La alteco de tiu monto ne estas tre granda. - Kiam mi ien veturas, mi neniam prenas kun mi multon da paka?o. - ?emizojn, kolumojn, manumojn kaj ceterajn similajn objektojn ni nomas tola?o, kvankam ili ne ?iam estas faritaj

- ?iuj parenooj de mia edzino estas miaj boparencoj, sekve ?ia frato estas mia bofrato, ?ia fratino estas mia bofratino; mia frato kaj fratino (gefratoj) estas la bogefratoj de mia edzino. - La edzino de mia nevo kaj la nevino de mia edzino estas miaj bonevinoj. - Virino, kiu kuracas, estas kuracistino; edzino de kuracisto estas ku

sujo, estas Rusujauoj, kvankam ili ne estas rusoj. - Li estas nelerta kaj naiva provincano. - La lo?antoj de unu regno estas samregnanoj, la lo?antoj de unu urbo estas samurbanoj, la konfesantoj de unu religio estas samreligianoj. - Nia regimentestro estas por siaj soldatoj kiel bona patro. - La botisto faras botojn kaj ?uojn. - La lignisto vendas lignon, kaj la ligna?isto faras tablojn, se?ojn kaj aliajn lignaj

sidas apud la tablo kaj dormetas. - Mallar?a vojeto kondukas tra tiu ?i kampo al nia domo. - Sur lia viza?o mi vidis ?ojan rideton. - Kun bruo oni malfermis la pordegon, kaj la kale?o enveluris en la korton. - Tio ?i estis jam ne simpla pluvo, sed pluvego. - Grandega hundo metis sur min sian anta?an piedegon, kaj mi de teruro ne sciis

bruligas la vestojn de la malsanulo. - Forigu vian fraton, ?ar li malhelpas al ni. - ?i edzini?is kun sia kuzo, kvankam ?iaj gepatroj volis ?in edzinigi kun alia persono. - En la printempo la glacio kaj la ne?o fluidi?as - Venigu la kuraciston, ?ar mi estas malsana. - Li venigis al si el Berlino multajn librojn. - Mia onklo ne mortis per natura morto, sed li tamen ne mortigis sin mem kaj anka? esti

belan brilon. - Du ekbriloj de fulmo trakuris tra la malluma ?ielo. - La domo, en kiu oni lernas, estas lernejo, kaj la domo, en kiu oni pre?as, estas pre?ejo. - La kuiristo sidas en la kuirejo. - La kuracisto konsilis al mi iri en ?vitbanejon. - Magazeno, en kiu oni vendas cigarojn, a? ?ambro, en kiu oni tenas cigarojn, estas cigarejo; skatoleto a? alia objekto, en kiu oni tenas cigarojn, estas cigarujo; tubeto, en kiun

in amas. - Mi kredeble ne povos veni al vi hodia?, ?ar mi pensas, ke mi mem havos hodia? gastojn. - Li estas homo ne kredinda. - Via ago estas tre la?dinda. - Tiu ?i grava tago restos por mi ?iam memorinda. - Lia edzino estas tre laborema kaj ?parema, sed ?i estas anka? tre babilema kaj kriema. - Li estas tre ekkolerema kaj eksciti?as ofte ?e la plej malgranda bagatelo; tamen li estas tre

tri leteroj unu estis adresita : al Lia Episkopa Mo?to. Sinjoro N.; la dua : al Lia Grafa Mo?to, Sinjoro P.; la tria : al Lia Mo?to, Sinjoro D. - La sufikso ? um ? ne havas difinitan signifon, kaj tial la (tre malmultajn) vortojn kun ? um ? oni devas lerni, kiel simplajn vortojn. Ekzemple : plenumi, kolumo, manumo. - Mi volonte plenumis lian deziron. - En malbona vetero oni povas facile malvarmumi. - Sano, sana, sane, sani, sanu, saniga, saneco, sanilo, sanigi, sani?i, s