De roman van Bernard Bandt

r-kil; de gekuitbroekte kelners, dikke bejaarde mannen, en de dienstmeisjes van mevrouw, opgeprikt, in 'r Zondagsche japonnen en w

e meisjes stonden vluchtigjes te schikken en te plukken aan kapsels en japonnetjes en te ginnegappen, zacht, zenuwachtig fluisterend met

gegons van het feestgezelschap en voelde hij zich wat beklemd worden, in-eens scherp wetend, dat hij daar dadelijk binnenkomen zou en dat veel menschen, die dat al achter den rug hadden, die al binnen waren, veel nare we

, toen werd het erger en voelde hij iets van angst, iets belemmerends; 't duurde maar een oogenblik, want hij stapte met een erg ernstig gezicht vlug door, recht tusschen de menschen door, naar de vriendelijke oude dame, de gastvrouw, die hem allerhartelijkst verwelkomde. En hij gaf ook een hand aan den gastheer, een beursman

n als reusachtige bouquetten van licht, warm wijduit over 't diep-donkerrood van wanden en sofa's en over de glanzende kapsels van meisjes en vrouwen en het

roederd door die eenheid van kleedij, verschillend alleen in lengte en statuur, en in hoofden die z

jze haartoeten en stroef-lieverig geglimlach zich bijeengeplant hadden, rechtop, deftigdoend en neigend met waardigheid de gewichtige hoofden. Soms was er een geluid van gemaakte, onnatuurlijke stemmen, geaffecteerd welwillend, gewild voornaam, waarover dan weer frisch als 'n emmer water een prettige open schat

rindinnen aansprekend, en liet zich voorstellen aan onbekenden, altijd gereede luchtige praatjes vindend in zijn bedaar

ool gegaan, en hij had gereisd en 't altijd druk gehad, terwijl ze weg was, en toen ze terug was gekomen hadden ze allebei gemerkt dat 't uit was. Dat was in 't eerst een beetje pijnlijk geweest, ze waren een poos wat stuursch en kort tegen elkaar gebleven en de een was den ander liefst uit den weg geloopen in een niet-te-verdedigen gevoel, een mengsel van schaamte en rancune, maar 't was of ze gelijkertijd beiden 't onnoodige en onzinnige van zoo'n i

dder-zijn, van willen verdedigen 't teere goede tegen 't felrobuste booze, en hij voelde 't met weemoed, want de bekoring was nu niet sterk meer, en zeker lag dat aan hem, zeker was hij minder vatbaar voor indrukken van het goede, was hij zelf minder goed, onreiner geworden. Hoe kwam 't anders, dat hij haar zachtheid nu dikwijls zoetig

ders. Er naderde geluid van korte bevelen uit de vestibule, en in de groote zaal, die aan de ontvangzaal grensde, was in-eens hoog opgegier van strijkmuziek; de menschen verstomden. En toen hoorden ze dat 't het bruidskoor uit Lohengrin was en keken ze allemaal naar de deur, die openging nu. Vier heel jonge bruidsmeisjes, die zongen met zenuwachtige zwakke stemmetjes, kwamen binnen en in hun midden het bruidspaar. De blonde bruigom, blij stappend, met een lachend gezicht, overmoedig en

ooals de oud-Grieksche vrouwenbeelden 't hebben. En iets verder, schuin onder zijn kin, was 't poezelzachte, warm-fluweelige vel van haar hals, rustig liggend, als een zonnig blank meer, in de strakke spanning van de blauwzijden japon, die,

l van onrust en nerveus verlangen hem doorhuiverd, toen ze, met 'n eenvoudig gebaar den ritselenden ro

vreemd groenachtig-blauw en helwit, oogen die altijd lachten, spotlachten, kwam 't door haar mond, den ferm geslotenen, pittig hoekenden mond, kwam 't door de rechte figuur, die elegant was zonder buigzaamheid, of door de stem, ja door de stem zou 't komen, dacht hij, want die was heel bizonder, zwaar, grof, vol harde rauwe klanken; ze sprak vlug, de woorden afkauwend met 'n energieke positiefheid, zonder slepen of hakkelen, ze liet de r schor uit haar keel komen en de s siste scherp tusschen de dan even glinsterende tanden. Er was niets melodieus in die stem en Bernard herinnerde zich nu ook hoe hij wel door andere meisjes over haar had h

ocho...... 'n goedig kindje, onbeduidend. En Betsy sprak hij weer aan en vroeg haar een polka-mazurka, want met zulke zware meisjes danste hij liefst een rustige polka-mazurka, en 't viel hem van avond al bizonder op, zoo zwaar als ze geworden was, Betsy; voor haar staande dacht hij oneerbiediglijk aan een van de weldoorvoede koni

cheen, groen en schapig. Terwijl zijn mond gewoon-maatschappelijke dingen zei tegen Anna, stond hij zich te fantaseeren een vreemd-vrij bestaan, een zwerfleven, een rooversleven, een trotsch gaan door bosschen en gebergten, naast hem: zij, zijn maitresse, g

en zweem van medelijden. ?Lucie, mag ik je 's even voorstellen: meneer Bandt,.... juffrouw Tadingh." Toen ging ze weg en Bernard maakte, met mondainen glimlach, zijn buiging, een overdreven-diepe buiging, maar toen hij Lucie aankeek, schaamde hij zich plotseling. Hij voelde zich gestoord, betrapt. Hij voelde dat zijn galanterig doen genegeerd werd; die zachte, klare oogen keken recht in zijn ziel, met iets van verwond

elend, koel-bestand tegen den blik van haar blauw-grijze oogen, zoo zacht en goed en dof-weemoedig, zoo wondervreemd contrasteerend met de donkere wenkbrauwen en 't kroezige zwarte haar. Hij zag dat zij rood gew

g boek. 't Was of ze 't praten niet gewoon was. Ze klaagde dat ze weinig menschen kende van die hier waren. Hij zei, dat 't altijd interessant was nieuwe menschen te leeren kennen, dat hij haar immers ook niet gekend had voor van avond, maar nu toch heel blij was dat ze was gekomen. Hij hoorde dat complimentje zelf pas toen hij 't al gezegd had, en hij keek haar aan en zag dat er in-eens blijheid in haar oogen was, ware blijheid. Hadden dat zijn woorden gedaan? Toen schaamde hij zich opnieuw, niet brutaal genoeg

natuurlijk niet, er moest gepraat worden, want Marie van den Bosch was een zusje van de bruid; er moest veel gepraat worden over het bruidspaar en het feest. En hij praatte zich dan ook langzamerhand weer in een dragelijke stemming, ofschoon maar matigjes geboeid door dat Marietje; zij was een aardige balpop, mooi, vroolijk en gedistingeerd; hij zou zich anders wel met ha

vroolijk gegons van stemmen en gelach van menschen, blij zich ongestoord te mogen verlustigen, zonder dat het gek stond, want ze hadden nu immers niets anders te doen, al hun dagelijksche getob werd genegeerd door dit vrije, luchtige, kinderlijke spelegaan. De gewichtige gezichten van de oude deftige dames doken lachend en rood van 't bukken van onder de armenpoorten op; boven de handen lachten de hoofden elkaar toe, en, toen na 't spel de stoet weer voortging in wijde bochten slangend door de zaal, waren de bewegingen losser en vlugger geworden, was 't of de muziek in de leden getogen was, ze lichter makend en veerkrachtiger. En nog andere menuetachtige dansfigur

avond. Gelukkig duurde 't niet lang. Met af en aan snerpende accoorden kwam de muziek tot zwijgen, het dansen verliep i

et te letten op Bernard, maar ging druk zitten praten met het zusje van de bruid, om die een compliment te maken over haar toilet en te zeggen hoe dolheerlijk ze 't feest vond. Ze bedekte haar gezicht, schijnbaar achteloos, half met een zwartkanten waaier, zooda

uid en wat bruusk: ?Hebt u altijd in A

met dien spotlach, en haar blik recht i

k u dan nooit vroe

t niet op me ge

p u gelet hebben, a

ijgewoond waar u ook was.... U hebt toen heusch geen notitie van me genomen.... 't Is ook al weer 'n paar j

ar Bernard zei nog, langzaam 'n beetje blozend: ?O ja!.... o ja!...." en kuchte om zich een air te geven, want hij herinnerde 't z

adelijk opstond, want ze hield dol van walsen en ze wist dat Bernard 't goed deed. Ze praatten niet veel en waren onder de eersten, die dansten. Bernard zag Mimi nog zitten op die sofa, kijkend over haar zwarten waaier, en zag André op ha

n hij liet zich gaan, hij hoefde zijn voeten niet meer te zetten, ze gingen van zelf. Hij voelde zich wiegen op de walsmuziek, zoetjes deinend als op lange kalme golven, op zee bij zacht zomerweer, oprijzend en wegzinkend, aanglijdend en afzakkend. Anna vergat hij; hij voelde niet meer dat zijn arm om haar lijf lag, hij voelde haar één met hem in 't gelijke maat-gaan van hun lijven; even maar werd hij herinnerd aan h

l goed samen, alleen ze hield haar bovenlijf wat te veel voorover, bijna raakte haar wang André's schouder. Hun voorbij walsten ze, draaiend, ruischend. En onophoudelijk zwierden andere paren aan, de heele zaal was in walsgolving, de muziek walste door de zaal, 't was àl harmonie van k

Keppel?" vroeg

, 'k zou 't wel denken,.

at zoo

.... 't Is 'n lieverdje, hoor!.... He

en uitgehaald op dat school? Ik hoorde

Ze stal allerlei dingen van ons, andere meisjes, en als je haar wat dorst te zeggen werd ze woedend en sloeg er royaal

erd ze dan nie

aar vader betaalde goed, denk ik.... En dan had ze altijd de leeraars op

?Zoo?.... Is z

je noemt, hoor!.... Maar ik zou haa

. Ze fluisterde achter haar waaier en hij lachte hardop om wat ze zei. En in

t 'r dansen,

laten blijken, hoor!.... P

tuurlijk niet. W

halen. Hij voelde zich wat beklemd worden; zou ze met André over hem gelachen hebben? Hij moest nog een h

n carré," vr

dan zal ik André ook vragen." En hij liep weer weg, Bernard kon n

en. En hij nam Anna mee, Bernard aansporend met 'n: ?kom, moet jij nu je d

kbrauwfronsend, richtte hij zich op, heel recht, en liep zoo naar Mimi toe

spotlachend om 't complimentje dat ze verwachtte. Maar hij zei alleen: Nee!.... nee!....

ijve stappen en de dwaze draaien van zijn houterig lichaam en deed de anderen lachen door 't gekke gezicht waarmee hij 't dan in zijn

dré, maar deed al maar haar best Bernard's blikken aan zich te trekken, door lichaamswendingen en lachjes. Eindelijk kwam het slotfiguur, de grand' chaine. Keurig, als paardjes in een circus, op de uitgegilde bevelen van een gerokten meneer op een stoel, liepen de dansende dames en heeren om in hun quadrille-kringen, elkander tegemoet; vormelijk bogen de bovenlijven en passief gleden de gehandschoende handen in elkaar. En telkens lag ook Mimi's hand een oogenblik in Bernard's hand. Maar elken keer, even voordat die handen uiteengleden, voelde Bernard een licht dr

jn arm driftig om Mimi's leest. Ze dansten, draaiend, deinend, met veerkrachtige passen. Dat walsen met haar was anders dan met Anna. Dit was niet de wellust van den dans alleen, maar dat vrouwelijf tegen zijn arm liggend, maakte hem dron

loom loopend, optrokken naar de derde zaal, de tooneelzaa

angeschoven, maar de jongere heeren gingen tegen de wande

naast den oudsten zoon van den gastheer, Kees van den Bosch, een korte, gedrongen figuur, met het uiterlijk van een eersten stuurman

arkerig deden op 't kleine tooneeltje. Kees luisterde aandachtig en dus zweeg ook Bernard uit beleefdheid. Hij verveelde zich, 't vormelijk applaus ergerde hem 'n beetje, hij verlangde terug naar de bal

ij, ?zullen we 't genoegen hebben jou ook op de

, 't is een prachtig stuk, dat begrijp je; m

zelf met de rol van tuinma

lachte met zijn breede grijns van goedronden zeeman. ?Je hebt daar net met Mimi

n Aardig meisje, geloof ik!.... Is 't 'n vriendin van ee

een goeie kennis van me getrouwde zuster!.... Och!.... we moesten haar vragen, zie je.... Maar 't is een kat!"

oo!...." z

. ?Hm!" zei Bernard nog eens. En hij schoof wat van Kees af, een paar verwenschingen smorend achter zijn tanden. 't Begon hem nu de keel uit te hangen dat gezanik over haar kattigheid. Allemaal jaloezie, bromde hij in zich zelf. 't

an. En hij keek aldoor naar dat eene meisjeshoofd. Hij lette heelemaal niet meer op de vertooning, hij stond te soezen. Hij voelde haar blik weer en haar handdrukjes. 't Waren ál warme wellustdroomen die door zijn roezige hersens togen. En hij gaf er aan toe, fantaseerend, z

zijn oor! ?Zeg, wat doe je toch?.... St

ok even en glimlachte toen, licht blozend. ?Ik stond maar

jn hand door zijne bruine haren strijkend en

zei B

en heelen avond, hoor!.... Wat?...

. zeg maar

k te pakken hebt, ouwe jonge

eg! je hadt daarnet Kees moeten hooren? Die is, geloof ik, zoo bang als een wezel v

stgelach van André deed de me

rel!" zei Bernard

ook maar op aan te kijken!.... Zijn rok zit 'm of 't een

'n poosje begon hij weer: ?Wat zie

meteen ga 'k 's met 'r danse

nders altijd no

n kushand toe. ?Een meisje, zie je, om mee te trouwen, maar niet om zoo 's een aardig

je ook wel aan zien kom

hoor!.... Die ga

vroeg Berna

. Dacht je soms

n wel," z

je haasten, hoor! Ze heeft me onder 't dansen heel wat vriendelijke oogjes

ekker!" zei Be

at nou voor een flauwe mop zij

rij," zei

de eerste anders lang niet zijn, hoor! Er zi

!" zei

ning beter te zien. Juist kwam Kees op als

wiegend zijn lange slanke figuur op zijn hielen, leuk lachend stil voor zich heen, als dacht